بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب سطحی (مطالعه موردی; حوضه آبخیز تالار، استان مازندران)

چکیده در این مطالعه تغییرات زمانی-مکانی کیفیت آب سطحی حوضه آبخیز تالار، استان مازندران در شش ایستگاه طی سال های 1390-1382 توسط تکنیک های آماری آنالیز واریانس یک طرفه (one-way anova)، آنالیز مولفه اصلی (pca) و آنالیز خوشه ای (ca) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آنالیز واریانس یک طرفه (one-way anova) نشان داد که تغییرات زمانی و مکانی اثر معنی داری بر پارامترهای کیفیت آب سطحی حوضه آبخیز تالار داشته است. به طوری که طی دوره مطالعاتی (1390-1382) پارامترهای کیفیت آب روندی افزایش داشته (کاهش کیفیت آّب سطحی) و ایستگاه خطیرکوه-دوآب بیشترین و پل شاهپور کمترین مقادیر پارامترهای کیفیت آب را داشتند. نتایج آنالیز مولفه اصلی (pca) نشان داد در تمامی سال های مطالعاتی (1390-1382) به جز سال 1386-1385 (یک مولفه اول) دو مولفه اول؛ در ایستگاه شیرگاه-تالار دو مولفه اول؛ در ایستگاه های کیاکلا، پل شاهپور، پل سفید-تالار و پالند سه مولفه اول؛ در ایستگاه خطیرکوه-دوآب چهار مولفه اول، مولفه های اصلی توضیح دهنده تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب بودند. نتایج آنالیز خوشه ای (ca) نشان داد که ایستگاه های کیاکلا و شیرگاه-تالار در خوشه یک، ایستگاه های پل شاهپور و پالند در خوشه دوم، ایستگاه خطیرکوه-دوآب در خوشه سه و ایستگاه پل سفید-تالار قرار گرفتند. بررسی نتایج این مطالعه نشان داد علت تغییرات پارامترهای کیفیت آب سطحی (کاهش کیفیت آب) را در بعد زمان و مکان می توان به ترتیب به فاکتورهای تغییرات کاربری اراضی و لیتولوژی موجود در منطقه مورد مطالعه نسبت داد. واژگان کلیدی: تغییرات زمانی و مکانی، کیفیت آب سطحی، حوضه آبخیز تالار.